اینترنت پر از منابع اطلاعاتی است، اما چرا ویکیپدیا در میان آنها برای روابط عمومی اهمیت ویژهای دارد؟ بیایید با این جملهی آشنا شروع کنیم: «خب… توییتر چی؟» یا شاید اخبار کابلی؟ یا یوتیوب؟ اما جواب درست، واضح است: این دایرهالمعارف رایگان که هر کسی میتواند آن را ویرایش کند، به برجستهترین قطعه املاک اینترنتی تبدیل شده است. ۶ میلیون مقاله آن ماهانه ۲۶۰ میلیون بازدیدکننده را به خود جلب میکند و هیچ منبع اطلاعاتی دیگری بهطور مکرر مرجع قرار نمیگیرد و هیچ نتیجهی وب دیگری تا این حد در شکلدهی درک ما از افراد، سازمانها و برندهایی که در اخبار میشنویم و بهصورت آنلاین جستجو میکنیم، تأثیر ندارد.
تأثیر ویکیپدیا بر نتایج جستجوی گوگل و دید آنلاین
ویکیپدیا در گوگل جایگاه برجستهای دارد: محتوای این پایگاه دانش همگانی در نتایج جستجوی بیشماری، بهویژه برای پرسشهای مربوط به افراد، مکانها یا موضوعات خاص، بهعنوان یک نتیجه ارگانیک برتر ظاهر میشود. این بهدلیل خلاصههای جامع ویکیپدیا و ارتباط عمیق آن با «هدف جستجوی کاربر» است. کافی است به این فکر کنید که چند بار پس از جستجوی یک موضوع خاص، به ویکیپدیا رسیدهاید.
نقش ویکیپدیا در پاسخهای جستجوی صوتی و چتباتها
این نکته حتی در جستجوهای صوتی هم صادق است. الکسا، سیری و گوگل ویس اغلب در پاسخ به سؤالات، مستقیماً از مقالات ویکیپدیا بهره میگیرند. طبق گزارشی از Voicebot، این برنامهها در ۹۹٪ از پاسخهای مرتبط با برندها به ویکیپدیا متکی هستند. حتی چتباتهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT هم با استفاده از ویکیپدیا آموزش داده شدهاند، بهطوری که محتوای این دایرهالمعارف منبعی برای اطلاعات در زمینههای مختلف در پاسخهای آنهاست.
افزایش بازدید پس از پوشش رسانهای؛ یک نمونه واقعی
در بسیاری از موارد، افراد وقتی میخواهند در مورد چیزی که در اخبار شنیدهاند بیشتر بدانند، به ویکیپدیا رجوع میکنند. نمونه بارز این موضوع، صفحه OceanGate است. این شرکت گردشگری زیرآبی سالها توجهی نداشت؛ اما پس از حادثه زیردریایی تایتان و پوشش گسترده خبری آن، بازدید صفحه به نیم میلیون رسید و ویراستاران این منبع دانش عمومی مشغول بهروزرسانی اطلاعات آن شدند. این نمونه نشان میدهد که ویکیپدیا چگونه در مواقع خاص به مرجع اول کاربران تبدیل میشود.
چگونه این دایرهالمعارف آنلاین بر اعتبار و شهرت برندها اثر میگذارد؟
تأثیر ویکیپدیا بر اعتبار برندها غیرقابل انکار است و داشتن صفحهای کامل و بهروز میتواند شهرت یک سازمان را بهبود بخشد. در مقابل، وجود اطلاعات قدیمی یا ناقص میتواند برداشت منفی ایجاد کند. برای شرکتهایی که خدمات یا برند خود را تغییر دادهاند، بهروزرسانی اطلاعات در این پایگاه دانش همگانی ضروری است.
چالشهای روابط عمومی در ویکیپدیا؛ رعایت دستورالعملها برای موفقیت
با این حال، برندها باید از دستورالعملهای سختگیرانه ویکیپدیا در مورد بیطرفی و قابلیت تأیید پیروی کنند. هنگامی که تعارض منافع وجود دارد، نباید مستقیماً بهروزرسانیها را انجام دهند، بلکه بهتر است درخواست تغییرات را در صفحه گفتگوی مقاله مطرح کنند تا ویراستاران داوطلب و بیطرف آن را بررسی کنند. عدم رعایت این قوانین میتواند منجر به حذف محتوا یا حتی ایجاد پوشش خبری منفی شود.